Beste bandje voorzetten, of toch achterop?
Het is een bijzonder regenachtige zaterdag. Al de hele ochtend regent het zo hard dat het verkeer amper de toegestane snelheid rijdt. Terwijl de regen via mijn nek zijn weg vindt naar de kleding onder mijn regenjas kijk ik naar de zwaar beschadigde Volvo V70 uit 2003 die tegen de geleiderail van de autosnelweg ligt. De bestuurster en haar twee dochters zijn net met de schrik vrijgekomen van een harde confrontatie met de stalen barrière in de middenberm. Niks aan de hand, behalve de schrik die er goed in zit. Ik hoor haar zeggen “Ik ging inhalen en ineens slipt ie weg. Ik kon niks meer doen”. Een indicatie dat de achterzijde van de auto kennelijk is uitgebroken doordat de grip van de banden ineens wegviel. Een snelle blik op de banden tonen bijna nieuwe voorbanden en achterbanden die zeker de helft van het profiel kwijt zijn, maar nog lang niet vervangen hoeven worden. Hoe kan dit dan toch gebeuren?
Over het soort banden, breedte, leeftijd en profielpatroon is al heel veel gezegd en geschreven. Sommigen weten precies welke band en waarvoor ze die willen hebben. Anderen willen gewoon een band die niet te snel slijt. Maar de vraag of je de banden met het meeste profiel nu voorop of achterop een auto moet monteren, daar hoor je maar weinig mensen over.
Bij voorwiel aangedreven voertuigen plaatst de garage nieuwe banden vaak voorop. Doordat deze wielen de auto in beweging moeten krijgen en door omdat door het sturen extra wrijving ontstaat slijten ze vaak sneller. Maar is het wel verstandig om de beste banden voorop te monteren? De gedachte dat je dan niet zo snel weer twee nieuwe banden hoeft aan te schaffen gaat ook niet echt op. Dit is misschien een tijdelijke oplossing, maar uiteindelijk moet je dan vier de banden tegelijk gaan vervangen.
Waar wel een groot verschil in kan zitten is hoe je auto rijdt, remt en grip weet te houden onder alle omstandigheden. Natuurlijk is er een verschil in voorwiel- of achterwielaandrijving, vierwielaandrijving en is er de invloed van weersomstandigheden. Bij een vierwielaandrijving wordt zelfs geadviseerd dat de banden rondom maar 2 millimeter verschil hebben in profieldiepte. Anders kunnen te grote omtrekverschillen ontstaan en kan de aandrijflijn schade oplopen.
Dus waar ga je die hagelnieuwe banden nu monteren? Voor of achterop?
Tja, daar is eigenlijk geen eenduidig antwoord op. Het verschilt per rijomstandigheid en type aandrijving.
De stuurstabiliteit wordt bepaald door de grip van de voorwielen. Als de voorwielen geen grip meer hebben door aquaplaning of slippen/glijden wordt de auto onbestuurbaar. De koersstabiliteit worden bepaald door de achterbanden. Als die geen grip meer hebben zal de achterkant gaan uitbreken en draait de auto om zijn eigen as. Dit laatste is veel moeilijker te corrigeren en resulteert snel in een ongeval, net als in het begin van dit stuk. De achterbanden volgen namelijk braaf het drogere spoor dat de voorbanden trekken, tot je gaat sturen. Ineens komt al het water ook op de achterbanden die dat niet zo snel kunnen verwerken en je auto slipt weg.
Voorheen was het advies van de bandenfabrikanten om de nieuwe banden altijd achterop te monteren. Simpelweg omdat een voorwielslip meestal wel kan worden opgelost door gas los te laten en te wachten tot de band zijn grip hervindt. Een achterwielslip resulteert al snel in een omgedraaide auto met alle gevolgen van dien. Maar dankzij alle elektronische hulpsystemen die we tegenwoordig in een voertuig hebben en een betere kennis van de krachten en omstandigheden is het niet zo simpel meer te zeggen.
Michelin heeft een mooi schema gemaakt waarin verschillende omstandigheden te zien zijn en wat dit betekent voor je banden en grip (PFD). Hieruit is op te maken dat de beste banden dus goed te plaatsen zijn op de
aangedreven as.
Pas als je onder extremere omstandigheden meer van je voertuig gaat vragen, zeker in bochten, wordt geadviseerd om de beste banden achterop te monteren. Dat heeft dan weer puur te maken met het voorkomen van het plotseling uitbreken van de achterkant.